جیپور

 جیپور (Jaipur)

جیپور، پایتخت ایالت راجستان (Rajasthan)، به‌خاطر رنگ صورتی ساختمان‌هایش با لقب «شهر صورتی هند» (The Pink City) شناخته می‌شود. این شهر با تاریخ غنی، کاخ‌های باشکوه و فرهنگ سلطنتی‌اش یکی از محبوب‌ترین مقاصد گردشگری هند است.

🌍 موقعیت جغرافیایی

جیپور در شمال‌غرب هند و در دامنه‌ی رشته‌کوه‌های آراوالی (Aravalli) واقع شده است.
آب‌وهوای آن گرم و خشک بیابانی است؛ تابستان‌ها بسیار گرم و زمستان‌ها معتدل.
این شهر بخشی از مسیر مشهور مثلث طلایی گردشگری هند (دهلی – آگرا – جیپور) است.

👥 جمعیت و فرهنگ

• جمعیت: حدود ۴ میلیون نفر (آمار ۲۰۲۵)
• زبان رسمی: هندی و راجستانی
• دین غالب: هندوئیسم
• جیپور ترکیبی از فرهنگ سلطنتی راجپوت‌ها و روح هنری هند است؛ لباس‌های رنگارنگ، جواهرات سنتی و موسیقی محلی بخشی از هویت شهرند.
• فستیوال‌های پرشوری مانند فستیوال فیل‌ها (Elephant Festival)، هولی (جشن رنگ‌ها) و دیوالی (جشن نور) هر سال در آن برگزار می‌شود.

🏛️ سیاست و حکومت

• جیپور پایتخت ایالت راجستان است و دولت محلی با استاندار و شورای ایالتی اداره می‌شود.
• در گذشته مقر سلطنت مهاراجه‌ها بود و هنوز آثار و کاخ‌های آن دوران حفظ شده‌اند.

💰 اقتصاد

• اقتصاد جیپور بر پایه‌ی گردشگری، صنایع‌دستی، سنگ‌های قیمتی، منسوجات و جواهرسازی است.
• این شهر یکی از مراکز جهانی تولید جواهرات و سنگ‌های نیمه‌قیمتی است.
• صنعت فیلم‌سازی، آموزش و فناوری نیز در سال‌های اخیر در حال رشد است.

🏰 جاذبه‌های تاریخی و گردشگری

• کاخ شهر (City Palace): اقامتگاه خاندان سلطنتی و موزه‌ای باشکوه.
• هوا محل (Hawa Mahal): بنایی صورتی‌رنگ با ۹۵۳ پنجره‌ی مشبک، نماد اصلی جیپور.
• دژ عامر (Amber Fort): قلعه‌ای تماشایی با سنگ‌های مرمر و معماری تلفیقی هندو–مغولی.
• رصدخانه جانتار مانتار (Jantar Mantar): میراث جهانی یونسکو و از قدیمی‌ترین رصدخانه‌های نجومی جهان.
• جال محل (Jal Mahal): کاخی شناور بر دریاچه‌ی مان ساگار.
• بازارهای سنتی جیپور مانند بازار جوهری (Johari Bazaar) و بازار باپو (Bapu Bazaar) برای خرید پارچه، ادویه و جواهرات بسیار محبوب‌اند.

📚 نکات جالب

• جیپور نخستین شهر برنامه‌ریزی‌شده‌ی هند است (ساخته‌شده در سال ۱۷۲۷ توسط مهاراجه ساوای جای سینگ دوم).
• رنگ صورتی شهر به‌طور سنتی نماد مهمان‌نوازی و صلح است.
• از سال ۲۰۱۹، جیپور در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شده است.
• شهر با ترکیب شگفت‌انگیزی از تاریخ سلطنتی، هنر محلی و زندگی مدرن شناخته می‌شود.